Scoring kredytowy – praktyczne sposoby na poprawę oceny BIK

Czym jest scoring kredytowy i dlaczego ma znaczenie?

Scoring kredytowy to punktowa ocena Twojej wiarygodności finansowej. Banki i firmy pożyczkowe korzystają z niego, aby ocenić ryzyko związane z udzieleniem Ci pieniędzy. W Polsce głównym źródłem danych jest Biuro Informacji Kredytowej (BIK), które gromadzi informacje o Twoich kredytach, pożyczkach oraz terminowości ich spłat. Decyzja o przyznaniu kredytu zapada często w ciągu kilku minut, a scoring BIK ma na nią kluczowy wpływ. Zła ocena oznacza zazwyczaj odmowę finansowania.

50%

Waga terminowych spłat

30%

Waga poziomu zadłużenia

10%

Waga długości historii kredytowej

10%

Waga nowych zapytań o kredyt

Jak powstaje Twoja ocena w BIK?

Ocena w BIK, czyli scoring BIK, to liczba punktów od 0 do 100. Im wyższa, tym lepiej. Algorytm BIK analizuje dane z Twojej historii kredytowej, takie jak: terminowość spłat wcześniejszych zobowiązań, liczba i rodzaj posiadanych produktów kredytowych (kredyty gotówkowe, hipoteczne, karty kredytowe, limity w koncie), wykorzystanie dostępnych limitów oraz liczba zapytań o nowe kredyty. Dane trafiają do BIK z banków, Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych (SKOK-ów) oraz firm pożyczkowych. Pozytywna historia, czyli regularne spłacanie zobowiązań, buduje Twoją wiarygodność. Negatywne wpisy, wynikające z opóźnień w spłatach, obniżają scoring.

7 sprawdzonych sposobów na poprawę scoringu kredytowego

Poprawa scoringu kredytowego wymaga konsekwencji. Nawet niewielkie zmiany w nawykach finansowych mogą znacząco podnieść Twoją ocenę. Oto konkretne działania, które warto podjąć:

  • 1. Terminowo spłacaj zobowiązania: To najważniejszy czynnik. Każda spłata w terminie buduje pozytywną historię. Ustaw przypomnienia o ratach lub stałe zlecenia przelewu. Nawet jednodniowe opóźnienie jest rejestrowane.
  • 2. Ogranicz zadłużenie: Wysokie wykorzystanie limitów na kartach kredytowych czy liniach w koncie obniża scoring. Postaraj się spłacić część zadłużenia, aby suma wykorzystanych limitów była niższa niż 30-50% dostępnego kapitału.
  • 3. Nie składaj wielu wniosków jednocześnie: Każde zapytanie do BIK obniża chwilowo Twoją ocenę. Skup się na jednej, najbardziej pasującej ofercie, zamiast wnioskować o kredyt w kilku miejscach naraz.
  • 4. Zamknij nieużywane karty kredytowe i limity: Posiadanie wielu niewykorzystanych kart kredytowych lub limitów w koncie jest postrzegane jako potencjalne zadłużenie. Zamknięcie ich poprawia zdolność kredytową.
  • 5. Zbuduj pozytywną historię: Jeśli nie masz żadnej historii kredytowej, rozważ wzięcie małej pożyczki lub zakup na raty i spłacaj je terminowo. Nawet niewielkie, prawidłowo spłacane zobowiązania pomogą w budowie scoringu.
  • 6. Sprawdź swój raport BIK: Regularnie kontroluj, co znajduje się w Twojej historii. Możesz zamówić raport BIK online. Znajdziesz tam informacje o wszystkich zobowiązaniach i ewentualnych opóźnieniach. Wyeliminuj błędy, jeśli takie się pojawią.
  • 7. Ureguluj zaległości w BIG/KRD: Oprócz BIK istnieją również Biura Informacji Gospodarczej (BIG), takie jak Krajowy Rejestr Długów (KRD) czy BIG InfoMonitor. Wpisy o niespłaconych rachunkach (np. za telefon, prąd, czynsz) mają negatywny wpływ na wiarygodność. Ureguluj je, aby usunąć negatywne wpisy.

Kalkulator "Potencjał Wzrostu Scoringu BIK"

Sprawdź, jak konkretne działania mogą wpłynąć na Twoją potencjalną ocenę w BIK. Ten kalkulator pokaże szacowany wzrost punktów, jeśli poprawisz swoje nawyki finansowe.

Oblicz swój potencjalny wzrost scoringu

Mitologia scoringu – co nie ma wpływu na Twoją ocenę?

Wokół scoringu kredytowego narosło wiele mitów. Warto wiedzieć, które czynniki nie mają bezpośredniego wpływu na Twoją ocenę, aby skupić się na tym, co naprawdę się liczy:

  • Wysokość zarobków: BIK nie gromadzi danych o Twoich dochodach. Ocena scoringowa dotyczy historii spłat, nie zdolności do generowania dochodu. Zarobki są ważne dla banku przy ocenie zdolności kredytowej, ale nie dla scoringu BIK.
  • Posiadane oszczędności: BIK nie ma informacji o zgromadzonych przez Ciebie środkach na kontach oszczędnościowych czy lokatach. Ważna jest historia spłat, nie majątek.
  • Weryfikacja przez pracodawcę: Pracodawcy nie mają dostępu do Twojej historii kredytowej w BIK. Takie dane mogą być przetwarzane tylko przez instytucje finansowe, które udzielają kredytów.
  • Niska aktywność kredytowa: Brak historii kredytowej nie jest równoznaczny z niskim scoringiem, ale i nie buduje pozytywnej oceny. Aby mieć wysoki scoring, potrzebujesz pozytywnych wpisów.

Kiedy warto sprawdzić swój raport BIK?

Monitoring własnej historii kredytowej to klucz do utrzymania wysokiego scoringu i szybkiego reagowania na ewentualne nieprawidłowości. Raport BIK dostarcza szczegółowych informacji, które pomogą Ci zrozumieć swoją sytuację finansową. Sprawdź go w tych sytuacjach:

  • Przed złożeniem wniosku o kredyt: Zanim złożysz wniosek o duży kredyt (np. hipoteczny, samochodowy) lub pożyczkę, sprawdź swój raport. Dzięki temu wiesz, jakie są Twoje szanse i możesz ewentualnie poprawić swoją sytuację.
  • Regularnie, raz do roku: Zaleca się cykliczne sprawdzanie raportu. Pozwala to na bieżąco monitorować, czy wszystkie dane są prawidłowe i czy nie ma niechcianych wpisów.
  • Po odmowie udzielenia finansowania: Jeśli bank odmówił Ci kredytu, raport BIK może wyjaśnić przyczynę. Poznasz konkretne powody i będziesz wiedzieć, co wymaga poprawy.
  • W celu ochrony przed wyłudzeniem: Regularne sprawdzanie raportu pozwala szybko wykryć próby zaciągnięcia kredytu na Twoje dane. Otrzymasz alert, jeśli ktoś będzie próbował złożyć wniosek na Twoje nazwisko.

Biura Informacji Gospodarczej w Polsce

Oprócz BIK, w Polsce działają także Biura Informacji Gospodarczej (BIG). Zbierają one dane o zaległościach płatniczych od różnych podmiotów, nie tylko banków. Negatywne wpisy w BIG również obniżają Twoją wiarygodność.

BIK (Biuro Informacji Kredytowej)
  • Zbiera dane od banków, SKOK-ów i firm pożyczkowych.
  • Monitoruje historię kredytową (spłaty kredytów, pożyczek).
  • Tworzy scoring kredytowy, kluczowy dla decyzji kredytowych.
KRD (Krajowy Rejestr Długów)
  • Zbiera dane od różnych podmiotów: operatorów telekomunikacyjnych, dostawców mediów, gmin.
  • Monitoruje zaległości płatnicze za rachunki, czynsze, alimenty, itp.
  • Korzystają z niego firmy handlowe, usługowe oraz osoby fizyczne.
BIG InfoMonitor
  • Zbiera informacje o dłużnikach od firm, gmin, osób prywatnych.
  • Współpracuje z BIK i Biurem Informacji Gospodarczej ERIF.
  • Dostarcza kompleksowy obraz zadłużenia, również za mandaty czy podatki.

Działaj świadomie: monitoruj i poprawiaj swoją historię kredytową

Poprawa scoringu kredytowego to proces, który wymaga czasu i dyscypliny. Nie oczekuj natychmiastowych efektów, ale każde pozytywne działanie procentuje. Regularne spłacanie zobowiązań, ograniczenie zadłużenia i świadome zarządzanie swoimi finansami to fundamenty solidnej historii kredytowej. Wysoki scoring BIK otwiera drzwi do lepszych ofert kredytowych, niższych stóp procentowych (niższe RRSO) i większej swobody finansowej. Zacznij działać już dziś, a wkrótce zobaczysz pozytywne zmiany w swojej ocenie.

Poprawa scoringu kredytowego

Najskuteczniejsze sposoby to: terminowa spłata wszystkich zobowiązań, obniżenie wykorzystania limitów kartowych poniżej 30-40%, wstrzymanie nowych zapytań kredytowych i rozliczenie zaległości. Scoring można podnieść w 30 dni poprzez te działania.

Poprawa scoringu BIK widoczna jest po 7-14 dni (instytucja aktualizuje dane w ciągu 7 dni, a BIK wprowadza zmiany przez następne 7 dni). Pełna poprawa złej historii może trwać kilka miesięcy do kilku lat.

W ciągu 30 dni można znacznie podnieść scoring poprzez spłatę kart poniżej 30-40% ich limitów, uregulowanie zaległości, wstrzymanie nowych wniosków kredytowych i ustawienie automatycznych spłat. Efekty będą widoczne po cyklu raportowania 7+7 dni.

Terminowa spłata zobowiązań (najważniejsze), długa pozytywna historia kredytowa, niskie wykorzystanie limitów (CUR poniżej 30-40%), różnorodność produktów kredytowych (kredyt, karta, pożyczka), oraz brak opóźnień w spłatach.

Tak, 73 punkty to ocena dobra (przedział 69-73 pkt). Banki oceniają takie wyniki jako zadowalające dla większości kredytów, choć najlepsze warunki dostępne są dla wyniku powyżej 80 pkt.

Singiel zarabiający 6000 zł netto bez zobowiązań może liczyć na zdolność kredytową ok. 310-440 tys. zł na kredyt hipoteczny (25 lat). Ostateczna kwota zależy od wydatków, wkładu własnego i polityki banku.

Niski scoring wynika z opóźnień w spłatach (szczególnie ≥60 dni), wysokiego wykorzystania limitów kredytowych (powyżej 50%), wielu zapytań kredytowych w krótkim czasie, krótkiej historii kredytowej lub braku doświadczenia w spłatach.

Tak, 73 punkty to ocena dobra i mieszczą się w przedziale 69-73. Taka punktacja daje solidne szanse na otrzymanie kredytu, choć nie gwarantuje najkorzystniejszych warunków oprocentowania.

Główne czynniki to: terminowość spłat (70% wpływu), długość historii kredytowej, wysokość zobowiązań i ich rozpiętość, liczba zapytań kredytowych (widoczne 12 miesięcy, okres 14 dni dla tego samego produktu), oraz bieżący status spłaty.

Minimum 60-70 punktów daje szansę na kredyt na mniej korzystnych warunkach. Powyżej 80 punktów są dostępne najlepsze oferty. Każdy bank ma inne wymagania - 73 pkt to dobry wynik dla większości instytucji.

Od 1 lipca 2025 r. zapytania kredytowe nie zakończone udzieleniem finansowania będą automatycznie usuwane z bazy BIK po 14 dniach. Nowy model scoringowy BIK od 2025 r. będzie uwzględniać terminowość, aktywność na rynku i doświadczenie w spłatach.

CUR (Credit Utilization Ratio) to procent wykorzystanego limitu kredytowego (np. saldo karty/limit). Obniżenie CUR do poziomu 30-40% lub poniżej znacznie podnosi scoring. Jest to jeden z najszybciej działających sposobów na poprawę wyniku.

Tak, pożyczki pozabankowe są raportowane do BIK i wpływają na scoring. Terminowa spłata podnosi wynik, opóźnienia go obniżają. Vivus i Wonga oferują pierwszą pożyczkę do 4000-6000 zł za darmo, Lendon do 2025 zł za darmo.

Tak, można złożyć reklamację w celu sprostowania błędnych lub nieaktualnych danych. Jeśli wpis jest nieprawidłowy (błędna kwota, data), bank jest zobowiązany do korekty w ciągu 30 dni. Negatywne wpisy ≥60 dni pozostają do 5 lat od spłaty.

BIK (Biuro Informacji Kredytowej) zawiera dane o kredytach i pożyczkach z oceną 0-100. KRD (Krajowy Rejestr Długów) to rejestr zaległości powyżej 200-500 zł. Wpis do KRD wymaga wniosku wierzyciela, BIK aktualizuje się automatycznie.

Zbudowanie pozytywnej historii od zera trwa 6-12 miesięcy terminowych spłat. Pierwsza terminowa spłata pożyczki krótkiej (np. 30-61 dni) już się liczy. Dłuższa historia (2-5 lat) pozwala osiągnąć scoring powyżej 75 pkt.

Kredyt hipoteczny (zmienna stopa, 25 lat): średnie RRSO 7.8% (zakres 6.9-9.1%). Kredyt gotówkowy (36-60 miesięcy): średnie RRSO 14.6% (zakres 11.5-19.9%). Chwilówki (Vivus, Wonga, Kuki): RRSO 0% na pierwszą pożyczkę, później 200-2100% w zależności od kwoty i okresu.

Więcej na ten temat

Piotr Nowak
Zweryfikowane przez eksperta

Doświadczony dziennikarz finansowy w sektorze bankowym Polski

Piotr Nowak

17 grudnia