ERIF: Jak działa rejestr długów i dlaczego banki go sprawdzają?

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej: Co to jest i dlaczego ma znaczenie dla Twoich finansów?

ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. to jeden z pięciu rejestrów działających w Polsce, który gromadzi, przechowuje i udostępnia dane o wiarygodności płatniczej konsumentów oraz przedsiębiorstw. Powstał w 2025 roku jako KSV BIG, a od 2025 roku działa pod obecną nazwą. Od początku 2025 roku ERIF jest częścią międzynarodowej Grupy CRIF. Działalność rejestru reguluje Ustawa z dnia 9 kwietnia 2025 roku o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

ERIF pełni trzy kluczowe funkcje na polskim rynku finansowym:

Funkcja prewencyjna: Umożliwia bankom, firmom pożyczkowym i innym instytucjom weryfikację wiarygodności kredytowej klientów przed podjęciem decyzji o udzieleniu zobowiązania.
Funkcja antyfraudowa: Pomaga wykrywać potencjalne wyłudzenia i oszustwa na podstawie analizy gromadzonych danych.
Funkcja windykacyjna: Opublikowanie negatywnych wpisów zwiększa skuteczność odzyskiwania długów od dłużników.

Rejestr ERIF sprawdzają banki, firmy pożyczkowe (takie jak Vivus, Wonga, Provident, Lendon, Kuki), operatorzy telekomunikacyjni, firmy leasingowe, towarzystwa ubezpieczeniowe oraz inne podmioty oceniające wiarygodność płatniczą. Od maja 2025 roku, zgodnie z ustawą antylichwiarską, firmy pożyczkowe mają obowiązek weryfikowania klientów w bazach dłużników, w tym w ERIF, przed udzieleniem pożyczki. Od 1 czerwca 2025 roku banki, firmy pożyczkowe, SKOK-i i inni wierzyciele muszą dodatkowo weryfikować numery PESEL klientów, co zwiększa bezpieczeństwo transakcji.

2025

Rok powstania ERIF

Biur Informacji Gospodarczej w Polsce

2025

ERIF w Grupie CRIF

01.06.2025

Obowiązek weryfikacji PESEL

Kiedy trafiasz do ERIF? Zasady wpisu i dane, które zbiera

ERIF gromadzi zarówno wpisy pozytywne, jak i negatywne. Daje to pełniejszy obraz Twojej sytuacji finansowej.

Informacje negatywne to dane o osobach nieregulujących w terminie swoich zobowiązań. Dotyczą niespłaconych rat kredytów, pożyczek, niezapłaconych rachunków za prąd, gaz, telefon czy zaległości wobec dostawców usług internetowych lub operatorów telewizji kablowej. Każdy negatywny wpis zawiera:

Data ujawnienia: Kiedy informacja została dodana do rejestru.
Tytuł prawny zobowiązania: Podstawa długu (np. umowa pożyczki).
Kwota i waluta zadłużenia: Dokładna wysokość długu.
Data powstania zaległości: Od kiedy trwa opóźnienie w spłacie.
Dane dotyczące postępowań: Informacje o ewentualnych działaniach windykacyjnych czy sądowych.
Kwestionowanie zobowiązania: Czy dłużnik sprzeciwił się istnieniu długu.

Informacje pozytywne to wpisy potwierdzające terminowe regulowanie zobowiązań. Działają jak referencje, budując Twoją wiarygodność. Wierzyciel może przekazać te dane do ERIF na wniosek osoby, która wywiązała się z zobowiązania.

Dane osobowe przechowywane w ERIF obejmują Twoje imię, nazwisko, numer PESEL oraz numer dowodu osobistego. Dla firm zbierane są: nazwa działalności, NIP i REGON.

Warunki wpisania osoby fizycznej do ERIF:

Kryterium wartości: Zobowiązanie musi wynosić co najmniej 200 złotych.
Kryterium przeterminowania: Zaległość w spłacie musi trwać co najmniej 30 dni.
Kryterium proceduralne: Wierzyciel musi wysłać dłużnikowi zawiadomienie o zamiarze dokonania wpisu, co najmniej 30 dni przed jego dokonaniem. Zawiadomienie musi zawierać informację o możliwości wniesienia sprzeciwu.

W określonych ustawą przypadkach wierzyciel musi również posiadać tytuł wykonawczy, czyli formalny dokument potwierdzający istnienie zobowiązania.

ERIF a inne biura informacji gospodarczej – kluczowe różnice

W Polsce działa pięć biur informacji gospodarczej, każde z nich ma nieco inny zakres działania. ERIF jest jednym z trzech największych. Poznajmy różnice:

Biuro	Podstawa prawna	Główne informacje	Minimalna kwota długu (konsument)	Minimalny czas zaległości
ERIF BIG S.A.	Ustawa z 09.04.2025	Dane pozytywne i negatywne, finanse, telekomunikacja, media, inne wierzytelności.	200 zł	30 dni
BIK S.A.	Prawo Bankowe z 29.08.1997	Historia kredytowa (kredyty, pożyczki bankowe i pozabankowe), scoring kredytowy.	Brak limitu	Brak limitu (każde zobowiązanie)
KRD BIG S.A.	Ustawa z 09.04.2025	Zaległości finansowe osób fizycznych i prawnych.	200 zł	60 dni
BIG InfoMonitor S.A.	Ustawa z 09.04.2025	Ponad 109 mln danych o zaległym i spłaconym zadłużeniu osób i firm.	200 zł	30 dni
KBIG S.A.	Ustawa z 09.04.2025	Podobnie jak inne BIG-i, informacje o zaległościach.	200 zł	30 dni

Firmy pożyczkowe i banki weryfikują klientów zazwyczaj w minimum dwóch źródłach – na przykład w BIK oraz w jednym z biur informacji gospodarczej, takim jak ERIF. Zapewnia to pełniejszą ocenę Twojej wiarygodności płatniczej.

Wpływ ERIF na Twoją zdolność kredytową i koszty pożyczki

Zdolność kredytowa to szacowane przez instytucję finansową prawdopodobieństwo, że spłacisz zaciągnięty kredyt terminowo. Dane z ERIF mają bezpośredni wpływ na tę ocenę. Negatywny wpis może utrudnić uzyskanie kredytu, zwłaszcza hipotecznego czy gotówkowego. Nie oznacza to jednak automatycznego odrzucenia wniosku – kluczowa jest Twoja aktualna zdolność do spłaty nowego zobowiązania.

Wpis do ERIF, szczególnie informacja negatywna, może znacząco wpłynąć na koszty i warunki pożyczki:

Wyższe oprocentowanie: Osoby z wpisami w ERIF często muszą liczyć się z wyższymi stopami procentowymi.
Wyższa RRSO: Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania, czyli całkowity roczny koszt pożyczki, będzie wyższa.
Mniejsze kwoty pożyczek: Firmy mogą oferować niższe maksymalne kwoty.
Krótsze okresy spłaty: Zamiast rozkładać pożyczkę na wiele miesięcy, instytucje mogą wymagać szybszej spłaty.

Dla przykładu wpływu RRSO na koszt pożyczki: zaciągając 10 000 złotych na 1 rok (52 tygodnie) ze spłatą co tydzień, przy RRSO 120%, poniesiesz łączne koszty około 4 765 złotych. Dla porównania, kredyt z RRSO 12% na 10 000 złotych w ujęciu rocznym kosztowałby około 1 200 złotych. Różnica jest znacząca.

Kalkulator Orientacyjnych Kosztów Pożyczki (na podstawie danych artykułu)

Ten kalkulator ma charakter poglądowy i bazuje na uproszczonych przykładach RRSO podanych w artykule dla okresu 1 roku. Rzeczywiste koszty pożyczek mogą się różnić.

Kwota pożyczki (zł):

Okres spłaty (lata):

Jak usunąć wpis z ERIF i sprawdzić swoje dane?

Usunięcie wpisu z ERIF jest możliwe na kilka sposobów:

Spłata zadłużenia: Po uregulowaniu długu wierzyciel ma obowiązek w ciągu 14 dni wysłać pismo do ERIF o aktualizację danych, czyli usunięcie negatywnego wpisu.
Wniesienie sprzeciwu: Możesz zgłosić sprzeciw wobec zamiaru przekazania danych do biura (na etapie wezwania do zapłaty) lub wobec już udostępnionej informacji gospodarczej. Sprzeciw dotyczy nieaktualności, nieprawdziwości, niekompletności lub nieprawidłowego przechowywania danych. Powinieneś udokumentować swoje argumenty (np. dowody spłaty). Wniesienie sprzeciwu jest bezpłatne. ERIF rozpatruje sprzeciw i aktualizuje dane lub odrzuca sprzeciw, informując Cię o decyzji.
Upływ czasu: Informacje mogą zniknąć z rejestru po 3 latach od ostatniej aktualizacji danych dłużnika, jednak nie później niż 10 lat od przekazania klienta przez instytucję finansową, jeśli dług nie został spłacony.

Jak sprawdzić swoje dane w ERIF?

Masz prawo do dostępu do informacji o sobie gromadzonych w ERIF, zgodnie z RODO. Pobranie raportu na własny temat z ERIF jest bezpłatne raz na pół roku. Proces jest prosty:

Założenie konta: Odwiedź oficjalną stronę ERIF (erif.pl) i załóż konto.
Potwierdzenie tożsamości: Podaj dane osobowe i potwierdź tożsamość (np. poprzez przelew weryfikacyjny lub skan dowodu osobistego).
Generowanie raportu: Zaloguj się na konto i wygeneruj raport na swój temat. Raport jest dostępny online przez 90 dni od złożenia zapytania.

Wszystkie raporty są generowane natychmiast po złożeniu zapytania.

Praktyka weryfikacji w firmach pożyczkowych – krok po kroku

Proces weryfikacji klienta przez banki i firmy pożyczkowe to standardowa procedura, która wygląda następująco:

Składanie wniosku

Składasz wniosek o pożyczkę lub kredyt, podając swoje dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL, numer dowodu osobistego).

Potwierdzenie tożsamości

Instytucja weryfikuje autentyczność Twoich danych. Może to być przelew weryfikacyjny, aplikacje bankowe (np. KontoConnect, Instantor) lub inne metody. Ten krok zapobiega wyłudzeniom.

Sprawdzenie baz dłużników

Instytucja wysyła zapytania do biur informacji gospodarczej, w tym do ERIF, oraz do BIK. Sprawdza Twoją historię kredytową, dotychczasowe zobowiązania, zaległości i płatności.

Ocena zdolności kredytowej

Na podstawie zebranych informacji instytucja ocenia, czy jesteś zdolny do spłaty proponowanego zobowiązania. Jeśli dane są niewystarczające, może zażądać oświadczenia o dochodach wraz z dokumentami potwierdzającymi.

Podjęcie decyzji

Po analizie wszystkich informacji instytucja podejmuje decyzję o przyznaniu lub odmowie pożyczki. Jeśli pożyczka zostanie przyznana, określa jej warunki (wysokość oprocentowania, okres spłaty, maksymalną kwotę).

Każdy bank i firma pożyczkowa może stosować nieco inne kryteria i wagi dla poszczególnych parametrów, ale ogólny schemat weryfikacji jest podobny.

Zbuduj pozytywną historię – to się opłaca!

Wpis do ERIF, zwłaszcza informacja negatywna, ma znaczące konsekwencje dla Twojej przyszłości finansowej. Utrudnia dostęp do kredytów i pożyczek, podnosi ich koszty i może wpływać na Twoją zdolność kredytową przez wiele lat. Dlatego budowanie pozytywnej historii kredytowej jest kluczowe. Gdy spłacasz zobowiązania bez opóźnień, stajesz się bardziej wiarygodny dla instytucji finansowych.

Pozytywna historia kredytowa oznacza:

Łatwiejszy dostęp do finansowania: Instytucje chętniej udzielają kredytów.
Korzystniejsze warunki: Niższe oprocentowanie, mniejsze wymagania co do zabezpieczeń.
Większe limity finansowe: Możliwość uzyskania wyższych kwot.
Szybsza decyzja kredytowa: Proces weryfikacji przebiega sprawniej.

Regularne monitorowanie swoich danych w biurach informacji gospodarczej, takich jak ERIF, pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych nieprawidłowości i szybką reakcję. Dbaj o terminową spłatę, a Twoje finanse będą bezpieczniejsze i bardziej dostępne.

FAQ o ERIF — Najczęściej Zadawane Pytania

ERIF to Biuro Informacji Gospodarczej, które gromadzi i udostępnia informacje o wiarygodności płatniczej konsumentów i przedsiębiorstw. Baza zawiera zarówno dane pozytywne (terminowe płatności), jak i negatywne (zaległości). Wierzyciele mogą sprawdzić klienta przed udzieleniem kredytu, pożyczki lub podpisaniem umowy.

Nie. BIK (Biuro Informacji Kredytowej) skupia się na danych kredytowych z banków i instytucji finansowych, a ERIF gromadzi szersze informacje o zaległościach wobec różnych podmiotów (rachunki, telefon, pożyczki). BIK jest jeden, ERIF to jedno z kilku BIG-ów w Polsce.

Do ERIF trafiają konsumenci i przedsiębiorcy, którzy nie spłacili zobowiązania minimum 200 zł (dla osób fizycznych) lub 500 zł (dla firm) z opóźnieniem co najmniej 30 dni. Wierzyciel ma obowiązek wysłać wezwanie do zapłaty na miesiąc przed wpisem do bazy.

Tak, każdy konsument ma prawo do bezpłatnego sprawdzenia siebie raz na 6 miesięcy. Dodatkowe raporty kosztują 23 zł. Pobranie raportu o dokumencie (do weryfikacji czy ktoś posługuje się Twoim dowodem) jest zawsze bezpłatne.

ERIF sprawdza PESEL w celu weryfikacji tożsamości i znajduje dane osobowe konsumentów wpisywanych do bazy. To standardowa procedura zbierania informacji gospodarczych wymagana ustawą o udostępnianiu informacji gospodarczych z 2025 roku.

W aplikacji mObywatel lub na portalu gov.pl możesz zobaczyć historię sprawdzania Twojego numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń. Z każdej bazy dłużników (KRD, ERIF) otrzymasz raport o zapytaniach — kto i kiedy sprawdzał Twoje dane w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

Jeśli spłaciłeś dług, wierzyciel ma obowiązek usunąć wpis w ciągu 14 dni. Jeśli uważasz, że wpis jest niesłuszny, możesz złożyć sprzeciw do ERIF — baza ma 30 dni na rozpatrzenie. Ostateczną metodą jest wygranie sprawy w sądzie o nieistnienie zobowiązania.

Banki, firmy pożyczkowe, notariusze i operatorzy telekomunikacyjni sprawdzają PESEL przed udzieleniem kredytu, pożyczki, podpisaniem umowy czy wydaniem karty SIM. Od 1 czerwca 2025 r. mają obowiązek weryfikować, czy PESEL nie jest zastrzeżony w rejestrze.

Sprawdzać PESEL mogą: banki, firmy pożyczkowe, SKOK-i, notariusze, operatorzy telekomunikacyjni, firmy windykacyjne, przedsiębiorcy, spółdzielnie mieszkaniowe i urzędy gmin/miast. Każdy podmiot sprawdzający musi mieć uzasadniony powód (kredyt, umowę, weryfikację).

Osoba ze skradzionym PESELem może wyłudzić kredyt, pożyczkę, założyć konto bankowe, dokonać zakupów na raty lub podrobić dowód osobisty. Dlatego warto zastrzec numer w rejestrze zastrzeżeń PESEL przez mObywatel — wówczas instytucje finansowe nie mogą zawrzeć umowy.

Większość firm pożyczkowych w Polsce sprawdza ERIF przed udzieleniem pożyczki: Vivus, Wonga, Provident, Lendon, Kuki, NetCredit, Bocian. Sprawdzają również BIK i KRD. Firmy biorą pod uwagę zarówno informacje negatywne, jak i zdolność finansową do spłaty.

BIK zbiera dane kredytowe z banków; ERIF zawiera informacje od firm pożyczkowych i telekomunikacyjnych; KRD (Krajowy Rejestr Długów) zawiera szersze dane o zaległościach. ERIF zawiera zarówno wpisy pozytywne, jak i negatywne, co wyróżnia ją od pozostałych baz.

Tak, wiele firm pożyczkowych udziela pożyczek osobom z wpisami w ERIF (m.in. Vivus, Kuki, Lendon). Jednak oferta jest droga: Kuki ma RRSO 299,37% (na 30 dni), Wonga 50,66%, Lendon powyżej 600%. Kwoty są niższe, a okresy spłaty krótsze niż dla klientów bez zaległości.

Vivus: 0% na pierwszą pożyczkę do 3000 zł; Wonga: 50,66%; Provident: ~15%; Kuki: ~299,37%; Lendon: od 664% (30 dni); Bocian: powyżej 80%. Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO) jest wymagana za wszystkie chwilówki od 2025 r.

Tak, bezpłatnie w aplikacji mObywatel lub na gov.pl. Zastrzeżenie blokuje możliwość zawierania umów na Twoje dane — instytucje muszą sprawdzić rejestr i odmówić współpracy jeśli PESEL jest zastrzeżony. Chroni przed wyłudzeniami i kradzieżą tożsamości. Zastrzeżenie działa 30 minut — co tyle czasu możesz zmienić status.